Trường Sa, tiếng gọi thiêng liêng luôn vang vọng trong mỗi trái tim người dân Việt Nam. Chắc hẳn trong chúng ta, ai cũng đều có chung mong muốn một lần được ra với quần đảo Trường Sa yêu thương, mảnh đất tiền tiêu của Tổ quốc.

Được vinh dự tham gia đoàn công tác Tổng cục Chính trị thăm, kiểm tra huyện đảo Trường Sa và nhà giàn DK1 do Thượng tượng Đỗ Căn, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị làm trưởng đoàn vào những ngày tháng 4 lịch sử, mới chỉ lướt qua tham quan thư viện, phòng đọc tại các điểm đảo, điều đầu tiên tôi cảm nhận được về hoạt động sách báo tại đây rất được quan tâm và đọc sách đã trở thành một hoạt động thường xuyên, không thể thiếu của cán bộ chiến sĩ trên đảo.

Ở đảo xa, nơi không có sóng 3G-4G, chúng ta càng nhận thấy giá trị của sách báo vô cùng quan trọng. Ngoài thời gian huấn luyện, trực sẵn sàng chiến đấu, thể dục thể thao, các cán bộ, chiến sĩ và nhân dân thường xuyên đến đọc và mượn sách ở các phòng đọc, có thể nói đây chính là trung tâm văn hóa tinh thần của mỗi đảo.

Phòng đọc ở Đảo Song Tử Tây

Phòng đọc tại các điểm đảo trên quần đảo Trường Sa đều được trang bị Tủ sách pháp luật và nhiều loại sách đa dạng, phong phú. Từ các đảo nổi như Song Tử Tây, Sinh Tồn Đông, Nam Yết, Phan Vinh và Trường Sa đến các đảo chìm như: Đá Nam, Đá Thị, Đá Lát, Len Đao, Núi Le và nhà giàn DK1, phòng đọc thường được bố trí ở vị trí thoáng mát và trang trọng trong hội trường của đảo rất thuận tiện cho việc quản lý và phục vụ nguời đọc. Ở đảo nổi, diện tích rộng rãi, các phòng đọc ở được trang bị giá và tủ sách bằng gỗ chắc chắn, số lượng sách có từ 1.500 – 3.000 cuốn, Ở đảo chìm và nhà giàn DK1, diện tích nhỏ hơn lại ảnh hưởng bởi gió biển nên được trang bị các tủ nhôm kính để bảo quản tốt, số lượng sách báo có từ 500-700 cuốn. Báo và tạp chí được đảm bảo đúng, đủ số lượng theo quy định.. Những tủ sách, giá sách được sắp xếp gọn gàng,  ngay ngắn để giúp bạn đọc dễ tìm kiếm tài liệu, ở đây bạn đọc có thể đọc tại chỗ hoặc mượn về đơn vị. Năm 2018, phòng đọc ở Đảo Trường Sa được Thư viện Quân đội đầu tư trang thiết bị thư viện với bàn ghế, giá tủ gỗ mới, rất khang trang, đẹp đẽ, có hơn 4.000 cuốn sách, hơn 20 đầu báo, tạp chí các loại.

 Phòng đọc ở Đảo Trường Sa lớn được TVQĐ đầu tư năm 2018

Khi đi thăm quan, tôi rất xúc động trước những cuốn sách ở đầu giường kề bên chiếc ba lô, mũ cối màu xanh nước biển của các chiến sĩ hải quân, đó là hình ảnh rất đẹp thể hiện tinh thần ham học, ham đọc sách để nâng cao tri thức và rèn luyện nhân cách của người lính Hải quân nói riêng và những người lính “Bộ đội Cụ Hồ” nói chung.

Sách gối đầu giường của chiến sĩ đảo Sinh Tồn Đông.

Để khơi dậy niềm đam mê đọc sách, bên cạnh việc đọc báo, điểm báo mỗi ngày, hàng tháng đơn vị lại tổ chức những buổi sinh hoạt để giới thiệu một cuốn sách hay để các chiến sĩ cùng nhau trao đổi và bình luận những nội dung tâm đắc. Qua buổi chuyện trò, chiến sĩ Bùi Văn Tiến (Đảo Trường Sa) bày tỏ nguyện vọng mong muốn ngoài các sách có nội dung định hướng về chính trị tư tưởng sẽ có thêm nhiều sách mới như sách tìm hiểu về đường lối đối ngoại của Đảng và nhà nước ta, sách hướng nghiệp, tự học ngoại ngữ, kỹ năng sử dụng máy tính và cả sách hướng dẫn nuôi, trồng cây giống vật nuôi…

Bên cạnh việc phục vụ cán bộ, chiến sĩ, phòng đọc, thư viện còn là nơi để nguời dân sinh sống trên đảo đến đọc và mượn sách. Phòng đọc ở Đảo Song Tử Tây và Trường Sa có tủ sách thiếu nhi để cho các cháu học sinh trên đảo dành thời gian ngoài giờ đến đọc sách. Các cháu đến thư viện như là hoạt động ngoại khóa, vừa học tập vừa bổ sung kiến thức và giải trí.

Theo chúng tôi được biết, để có được nhiều sách để phục vụ cán bộ chiến sĩ, hàng năm, sách được chuyển từ đất liền ra đảo 2 - 3 lần theo các chuyến tàu cấp hàng hậu cần. Phần lớn sách ở các điểm đảo do Thư viện Quân đội và Quân chủng Hải quân phân cấp theo TT 104/2014, nay là TT 138/2020 quy định chế độ định mức, tiêu chuẩn đời sống, văn hóa, tinh thần trong QĐNDVN. Bên cạnh đó,  các đoàn ra thăm đảo đều tặng sách báo cho bộ đội vì vậy số lượng sách ngày càng phong phú và đa dạng hơn.

Vào những ngày tháng 4, trong đất liền đang tổ chức nhiều hoạt động tôn vinh ngày Sách và Văn hóa đọc lần thứ 8, nơi đảo xa, các cán bộ chiến sĩ ở quần đảo Trường Sa cũng đã có nhiều sáng kiến trong hoạt động như xếp sách đẹp, thi đọc sách để tìm hiểu về bầu cử quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp sắp diễn ra trong thời gian tới... Có thể khẳng định, phong trào đọc sách và hoạt động sách báo ở Trường Sa đạt được hiệu quả tích cực như trên là nhờ có sự quan tâm lãnh đạo rất toàn diện và sát sao của Thủ trưởng BTL Quân chủng Hải Quân, TT các BTL vùng 4, vùng 2 và cán bộ Lữ đoàn 146 QCHQ nhằm nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa tinh thần cho cán bộ chiến sĩ.  

Trong nhiều năm qua các thế hệ cán bộ chiến sĩ trên các đảo đã rất tích cực tham gia các hoạt động hưởng ứng, tôn vinh và lan tỏa phong trào đọc sách trong quân đội tuy nhiên ở một số nơi hoạt động còn đơn giản, thời gian vận chuyển sách ra các đảo chưa nhanh, do đó tài liệu mới tuyên truyền về các ngày lễ lớn, các dịp kỷ niệm do trên phát động còn có thời điểm chưa kịp thời. Trong thời gian tới, để nâng cao chất lượng hoạt động thư viện, sách báo và thúc đẩy văn hóa đọc tại các đơn vị trên đảo, tôi thiết nghĩ nên chủ động nghiên cứu và tham mưu với Thủ trưởng các cấp để có những đổi mới trong quá trình thực hiện như sau.

Thứ nhất, chúng ta nên đổi mới trong các hoạt động sách báo, định hướng đọc cho các cán bộ chiến sĩ bằng cách bám sát các dịp kỷ niệm, ngày lễ lớn, các đợt học tập chính trị hàng năm do cấp trên hướng dẫn. Tổ chức triển khai, phát động các bài thi tìm hiểu; thi tuyên truyền sách theo từng cấp, khuyến khích giờ đọc sách, đố hay về sách để tạo thêm niềm hứng thú, đam mê đọc sách trong đơn vị.

Thứ hai, trước sự bùng nổ của cuộc Cách mạng KHCN 4.0, xã hội đang dần hiện đại hóa trên mọi phương diện trong đó có hiện đại hóa hoạt động sách báo, vì vậy cần có sự đổi mới trong phương thức vận chuyển và phục vụ sách báo trên đảo. Chúng ta có thể tìm hiểu, đề xuất áp dụng các thành tựu KHCN như trang bị máy tính, máy đọc sách, chuyển tài liệu số qua các thiết bị công nghệ hiện đại vừa đảm bảo về số lượng cũng như thời gian, kịp thời đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, huấn luyện và nâng cao trình độ về mọi mặt của cán bộ chiến sĩ nơi tuyến đầu của Tổ quốc.

Đẩy mạnh phong trào đọc sách nhằm thúc đẩy Văn hóa đọc là một việc làm cần thiết và cần được quan tâm nhiều hơn vì thông qua các hoạt động đó sẽ xây dựng ý thức tự học, học tập suốt đời, bồi dưỡng nhân cách, tri thức toàn diện cho mỗi cán bộ chiến sĩ. Qua đó xây dựng môi trường văn hóa thân thiện, lành mạnh, tạo cơ hội cho cán bộ chiến sĩ được giao lưu học tập, nâng cao trình độ chính trị quân sự, phẩm chất “Bộ đội cụ Hồ”, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh toàn diện, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Một số hình ảnh về hoạt động sách báo trên đảo:

Cán bộ chiến sĩ ở đảo Len Đao đang đọc sách.

    Cán bộ TVQĐ tặng sách cho các cháu thiếu nhi ở Đảo Trường Sa lớn

Tủ sách ở đảo chìm Đá Lát.

Chiến sĩ đảo Phan Vinh A đọc tạp chí VHNTQĐ.

Thiếu tá Đỗ Phương Linh - Trưởng phòng Bổ sung – Xử lý kỹ thuật / TVQĐ