Thư viện Quốc hội (Library of Congress = LC), trên thực tế là Thư viện Quốc gia Hoa Kỳ, được xây dựng ở thủ đô Washington - một nơi mát mẻ, phong cảnh rất đẹp, với mục đích ban đầu là phục vụ cho nhu cầu nghiên cứu của Quốc hội. Thư viện được sáng lập năm 1800, sau hai lần bị đốt cháy trong chiến tranh, đến năm 1888 được xây dựng lại và chín năm sau công trình mới hoàn thành. Đến nay, Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ là thư viện lớn nhất thế giới, là cơ quan văn hóa liên bang lâu đời nhất Hoa Kỳ và là một trong những thư viện quan trọng nhất trên thế giới.

Hình ảnh Thư viện quốc hội Hoa Kỳ nhìn từ trên cao

Thư viện quốc hội gồm 3 tòa nhà:

Tòa nhà The John Adams tọa lạc giữa Đại lộ Độc lập và đường East Capitol Street, cổng chính ở số 2 Street SE. Nơi đây được mở cửa vào năm 1938 và được sát nhập vào tòa nhà Chính. Trong khoảng thời gian từ 13 tháng 4 năm 1976 và 13 tháng 6 năm 1980, Tòa nhà the John Adams được đổi tên thành tòa nhà Thomas Jefferson.

Tòa nhà Thomas Jefferson tọa lạc trên Đại lộ Độc lập bao quanh bởi con đường East Capitol Street và cổng chính ở số 1 đường First Street SE. Nơi này được mở cửa lần đầu tiên vào năm 1897 và được xem như là trụ sở chính đồng thời là tòa nhà lâu đời nhất của thư viện. Ban đầu được biết đến là tòa nhà Thư viện Quốc hội hay tòa nhà Chính, vào ngày 13 tháng 6 năm 1980 được đổi tên gọi như hiện nay.

Tòa nhà Thomas Jefferson

Tòa nhà Tưởng niệm James Madison tọa lạc giữa con đường 1 và 2 trên Đại lộ Độc lập. Nơi này được mở cửa vào ngày 28 tháng 5 năm 1980 và được lấy làm trụ sở mới của Thư viện. Đồng thời đây cũng là nơi tưởng niệm chính thức James Madison Memorial. Năm 1938, toà nhà này chính thức hoạt động và đến năm 1981, toà nhà tưởng niệm James Madison - lớn nhất, hiện đại nhất được đưa vào sử dụng.

Tòa nhà  James Madison

Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ ra đời vào ngày 24 tháng 4 năm 1800, khi tổng thống John Adams ký quyết định rời Chính phủ từ Philadelphia về thủ đô mới Washington DC. Ban đầu Thư viện chỉ có một căn phòng với 3000 đơn vị bảo quản, nằm trong trụ sở Quốc hội Hoa Kỳ với chi phí ban đầu là 5000USD. Tháng 1 năm 1814, Thư viện bị quân Anh thiêu rụi. Một năm sau, Tổng thống Thomas Jefferson khi hết nhiệm kỳ đã đề nghị nhượng lại thư viện cá nhân với 6.478 đầu sách của mình cho Quốc hội. Đây là kho tài liệu rất quý giá về khoa học, văn học, triết học và đặc biệt có nhiều bản chép tay mà ngày nay được xếp vào loại “tuyệt mật”. Thư viện mới được tái thiết trên nền tảng đó.

Tòa nhà Thomas Jefferson

Năm 1897, do vốn sách báo tăng nhanh, thư viện chuyển tới toà nhà Thomas Jefferson – khởi công năm 1897, được hơn 50 nhà điêu khắc, họa sĩ, nghệ nhân chạm khắc đảm nhận phần trang trí nội thất – là một trong 10 toà kiến trúc đẹp nhất Hoa Kỳ thế kỷ 19.

Thư  viện Quốc hội bên trong điện Capitol, khoảng năm 1890

Đại sảnh Thư viện Quốc hội – Tòa nhà T. Jefferson

Năm 1900, Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ mới có 1 triệu tài liệu được bảo quản, đến năm 1954 là 33 triệu, năm 1975 là 74 triệu, năm 1992 là 100 triệu và hiện nay đã lên trên con số hơn 130 triệu. Vốn tài liệu ở đây thật đa dạng, bao gồm sách báo, tạp chí, bản đồ, bản thảo chép tay, tranh, ảnh, đĩa LP (đĩa than), CD, băng cassette, băng video, DVD, microfiche … Trung bình mỗi ngày, Thư viện tiếp nhận khoảng 22.000 vật phẩm tài liệu trong nước và quốc tế, khoảng 7000 đơn vị tài liệu trong đó số được đưa vào kho lưu trữ, với bản quyền đã được xác định rõ ràng. Nhưng Thư viện cũng không lưu giữ lại tất cả những gì đã được lựa chọn vào bổ sung. Một số tài liệu sau khi hết giá trị sử dụng sẽ được dùng vào các mục đích khác, ví dụ như trao đổi với các thư viện trong và ngoài nước, làm từ thiện … Đây  là nơi mà các nhà khoa học, những nhà hoạt động xã hội nổi tiếng trên thế giới thường xuyên tìm đến nếu không tìm thấy tài liệu ở bất kỳ nơi nào.

Bên trong tòa nhà Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ

Thư viện Quốc hội có hơn 32 triệu sách đã phân loại cùng các loại ấn phẩm khác với 470 ngôn ngữ, hơn 61 triệu bản thảo, bộ sưu tập sách hiếm lớn nhất Bắc Mỹ, trong đó có bản thảo thô của Bản Tuyên ngôn Độc lập, một bản Kinh Thánh Gutenberg (một trong bốn bản in trên giấy da hiện được biết đến), hơn 1 triệu văn kiện của Chính phủ Hoa Kỳ, 1 triệu ấn bản những nhật báo của thế giới trải dài hơn ba thế kỷ vừa qua, 33.000 tập nhật báo có bìa bao, 500.000 cuộn vi phim, hơn 6.000 đầu sách truyện tranh, bộ sưu tập văn kiện pháp luật lớn nhất thế giới, các bộ phim, 4,8 triệu bản đồ, nhạc tờ, 2,7 triệu bản ghi âm, hơn 13,7 triệu ảnh trong đó có các tác phẩm hội họa và bản vẽ kiến trúc, cây vĩ cầm cổ Betts Stradivarius, và cây viola Cassavetti Stradivarius.

Phòng đọc sách trong tòa nhà T. Jefferson

Thư viện cũng đã phát triển một hệ thống phân loại sách (Library of Congress Classification - LCC) được sử dụng tại hầu hết các thư viện đại học và viện nghiên cứu ở Mỹ, trong khi phần lớn thư viện công vẫn duy trì hệ thống thập phân Dewey. Đây là bảng phân loại được đánh giá là khoa học và dễ sử dụng nhất hiện nay.

Hệ thống giá sách trong Thư viện Quốc hội Mỹ

Trong hơn 130 triệu đơn vị tài liệu được bảo quản ở Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ có khoảng 29 triệu cuốn sách và các ấn phẩm đủ loại khác, trong đó bao gồm nhiều tấm ảnh, bản đồ, băng cassette, băng video, microfilm, DVD các loại, vật phẩm âm nhạc và đặc biệt nhất là hơn 58 triệu bản thảo chép tay mà rất nhiều trong số đó là độc nhất vô nhị. Thông thường, các tài liệu được in ở dạng bản gốc làm hiện vật lịch sử và chúng được sao chép ra microfilm, đĩa mềm hoặc CD-ROM để giúp cho các nhà nghiên cứu tra cứu theo tác giả-chủ đề một cách dễ dàng và nhanh chóng.

Họa tiết bên trong Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ

Những tài liệu bằng tiếng Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên, Nga, Ba Lan, Ai Cập tàng trữ ở đây được coi là kho sách lớn nhất nằm ngoài các quốc gia này. Bên cạnh đó Thư viện cũng là nơi lưu giữ những bộ sưu tập về Tây Tạng và Luso-Hispanic (thuộc về Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha) lớn nhất Thế giới. Bộ sưu tập Incunabuna – tức sách ra đời trước 1500 ở phương Tây, bao gồm 5.600 ấn phẩm đều thuộc loại cổ xưa nhất. Đây là bộ sưu tập lớn và hoàn chỉnh nhất. Ngoài ra, Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ cũng còn là kho tàng kiến thức về pháp luật đầy đủ nhất thế giới với hàng triệu ấn phẩm, từ những bộ sưu tập sách luật cổ xưa nhất cho đến đương đại, những tập công báo bằng tất cả các ngôn ngữ trên thế giới. Riêng về dòng sách hiếm, Thư viện còn giữ được những văn bản viết theo lối tượng hình của người Ba Tư từ năm 2040 Tr.CN, những cuốn kinh Phật chép tay ra đời khoảng năm 770 Tr.CN, The Bay Psalm Book - cuốn sách đầu tiên ở Bắc Hoa Kỳ. Đặc biệt hơn cả là 36 triệu trang bản thảo chép tay về mọi mặt đời sống và văn hoá Hoa Kỳ, từ ngày những người Anh đầu tiên đặt chân lên mảnh đất này. Đây là tư liệu lịch sử quý giá, độc nhất, trong đó bao gồm gần như toàn bộ giấy tờ, văn kiện từ thời Tổng thống đầu tiên George Washington.

Bên trong tòa nhà Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ

Báo chí cũng là một thế mạnh của Thư viện, Bộ sưu tập báo ở đây được coi là rộng rãi nhất trên thế giới. Các nhân viên Thư viện cập nhật vào đây toàn bộ các loại báo chí xuất bản ở Hoa Kỳ hàng ngày và những tờ báo nổi tiếng ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Tờ báo cổ nhất ở đây là Mercurius Publicas Comprising the Sun of Forreign Intelligence, ra đời ngày 29/12/1959. Rất nhiều bộ sưu tập báo chí cũ của Việt Nam cũng có thể tìm thấy ở đây như: Phụ nữ tân văn, Tao đàn, Tiểu thuyết thứ 7… cho tới Nhân dân, Lao động … từ số đầu tiên. Không chỉ vậy, trong phần về Việt Nam, thư viện còn lưu giữ được những bản in cuốn Truyện Kiều cổ nhất, nhiều tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tài liệu, bài viết về Người và các nhân vật lịch sử khác và một ngăn hơn 400 cuốn phim tư liệu hết sức quý giá về cuộc chiến tranh ở Việt Nam. Bên cạnh đó, Thư viện còn sở hữu những bộ sưu tập truyện tranh, văn hóa dân gian Hoa Kỳ và đặc biệt là danh bạ điện thoại. Mỗi năm Thư viện phải nhập vào 8.000 cuốn danh bạ điện thoại, trong đó có 1500 cuốn từ hơn 100 quốc gia khác. Như vậy, có thể khẳng định rằng đây cũng là bộ sưu tập tên họ và địa chỉ lớn nhất thế giới. Ngoài ra còn bộ sưu tập rất đồ sộ sách hướng dẫn, tìm hiểu về thành phố ở tất cả các nước.

Bên trong tòa nhà Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ

Thư viện còn tiến hành chương trình số hoá Thư viện Quốc gia (National Digital Library-NDL) nhằm mở rộng hơn nữa quy mô của việc mang lại tri thức đến cho mọi người. Với kinh phí hoạt động hàng năm lên đến 550 triệu USD, cho tới nay, đã có hàng chục triệu vật phẩm của Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ được số hóa và đưa lên mạng Internet, phục vụ miễn phí cho đông đảo người dùng tin có nhu cầu tìm hiểu

Biên dịch và tổng hợp: Hoàng Yến